Afgelopen maanden hebben we laten zien dat interne audits van managementsystemen in een kantooromgeving prima op afstand gedaan kunnen worden. Veel informatie en registraties zijn digitaal beschikbaar, waardoor zo’n audit ook nog eens vlot verloopt. Met het tempo van digitalisering, de ontwikkeling van bots en Artificial Intelligence (AI) vraag ik me wel af: is er over een jaar of vijf nog menselijke interactie nodig voor dit soort audits?
De ISO 19011 omschrijft een audit als ‘een systematisch, onafhankelijk en gedocumenteerd proces voor het verkrijgen van audit-bewijsmateriaal en het objectief beoordelen daarvan om vast te stellen in welke mate aan de auditcriteria is voldaan’.
Wie kan dit beter dan een speciaal hiervoor gebouwde AI-auditapp, die in de andere bedrijfsapps op zoek gaat naar dit auditbewijsmateriaal? Niet eenmalig, maar continu en daarbij ook relaties leggend tussen de informatie uit verschillende bedrijfsprocessen. Die rapporteert en signaleert als het afwijkt.
In de financiële auditing zijn de ontwikkelingen op dit gebied bij de Big Four accountancy bureaus (Deloitte, PwC, EY en KPMG) volop in gang. Robotic Process Automation (RPA), Artificial Neural Networks (ANNs) en social robotics worden hier al toegepast. Maar van de andere kant neemt business intelligence binnen organisaties toe en zullen ook de bedrijfsapps meer en meer gaan werken met AI, waardoor fouten hersteld worden en op den duur niet meer voorkomen. Dan zou een AI-auditapp al overbodig zijn, nog voordat hij goed en wel ontwikkeld is.
Blijft het uitvoeren van interne audits dan toch een vak dat alleen door een mens gedaan kan worden? Iemand die de cultuur binnen een organisatie aanvoelt en door zijn audittrails de organisatie behoedt voor grote risico’s?
Ik denk dat het uitvoeren van interne audits op managementsystemen ook in 2025 nog steeds een vak is. Het interview met de auditee blijft van waarde. Maar de auditor moet ook vaardigheden ontwikkelen om een AI-auditapp te kunnen ‘programmeren’ en de resultaten te interpreteren, om ze in interviews te kunnen gebruiken.
Marc van Berkel, Manager Quality Management Kiwa en bestuurslid NNK
Bron: Kwaliteit in Bedrijf, dec. 2020